พสกนิกร รับเสด็จฯ ในหลวง-ราชินีบำเพ็ญพระราชกุศล

พสกนิกร รับเสด็จฯ ในหลวง-ราชินีบำเพ็ญพระราชกุศล
ออกพระเมรุพระศพพระพี่นางฯในพระราชพิธีครั้งประวัติศาสตร์

พระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลออกพระเมรุพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ พร้อมสมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ และพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระองค์ ในพระพิธี เผย พระพรหมเวที ถวายพระธรรมเทศนาในบทศราทธพรตคาถา เทิดพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯทรงสั่งสมอบรมอยู่ในความไม่ประมาท ทำให้พระองค์ทรงปฏิบัติพระกรณียกิจได้สมบูรณ์ ขณะที่พสกนิกรแต่งกายชุดดำ-ขาวเฝ้าฯ รับเสด็จ แน่นขนัด

ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท พระบรมมหาราชวัง เมื่อเวลา 17.55 น. วันที่ 14 พ.ย. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จฯ โดยรถยนต์พระที่นั่งจากพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิตพร้อมด้วยสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระองค์ ไปยังพระบรมมหาราชวัง ในพระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลออกพระเมรุพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ เข้าทางประตูวิเศษไชยศรีและประตูพิมานไชยศรี

หลังจากนั้นรถยนต์พระที่นั่งเทียบที่ประตูกำแพงแก้ว ในเวลา 17.58 น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จออกพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทผ่านพระบรมวงศานุวงศ์ ที่เฝ้าฯ ไปยัง ที่ประดิษฐานพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ ทรงจุดธูปเทียนเครื่องราชสักการะและเครื่องทองน้อยสักการะ ทรงกราบ จากนั้นพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการบูชา พระพุทธรูปประจำพระชนมวารของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ ที่หน้าพระแท่นราชบัลลังก์นพปฎลมหาเศวตฉัตรแล้ว

จากนั้นพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ ไปทรงถวาย พัดรองที่ระลึกงานออกพระเมรุพระศพฯ แด่สมเด็จพระพุฒาจารย์ ประธานคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช สมเด็จพระราชาคณะ และพระพรหมเวที วัดไตรมิตรวิทยาราม กรุงเทพฯ พระราชาคณะที่ถวายพระธรรมเทศนาและพระราชาคณะที่สวดศราทธพรต 30 รูป พระสงฆ์ที่จะสดับปกรณ์ 84 รูปเท่าพระชันษา สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ บรรพชิตจีนและญวน 20 รูป

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรง จุดธูปเทียนดูหนังสือเทศน์พระราชทานให้เจ้าพนักงานพระราชพิธีเชิญไปตั้งที่ธรรมาสน์ ทรงจุดธูปเทียนเครื่องทรงธรรม และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ ไปทรงจุดธูปเทียนเครื่องทองน้อย ที่หน้าพระโกศพระศพสำหรับพระศพทรงธรรมและทรงศีลโดยมีพระพรหมเวที วัดไตรมิตรวิทยาราม ถวายศีลและถวายพระธรรมเทศนาในบท “ศราทธพรตคาถา” แล้วพระสงฆ์ 30 รูป สวดศราทธพรตจบ

ต่อมาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงประเคนจตุปัจจัยไทยธรรมบูชากัณฑ์เทศน์ และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมารเสด็จฯ ไปทรงทอดผ้าไตรถวายพระพรหมเวที และพระสงฆ์ที่สวดศราทธพรต 30 รูป สดับปกรณ์ พระสงฆ์ทั้งนั้นถวายอนุโมทนา ถวายอดิเรก ถวายพระพรลาแล้วพนักงานนิมนต์พระสงฆ์ 84 รูปเท่าพระชันษา ขึ้นนั่งอาสนสงฆ์ สวดมาติกาจบ

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ ไปทรงทอดผ้าไตรและย่ามที่ระลึกงานพระราชทานเพลิงพระศพ พระสงฆ์ 84 รูปสดับปกรณ์ ถวายอนุโมทนา ถวายอดิเรก ถวายพระพรลาแล้วบรรพชิตจีนและญวน 20 รูป ขึ้นนั่งยังอาสนสงฆ์ สวดมาติกา จบแล้ว ต่อด้วยทรงทอดผ้าไตรและย่ามที่ระลึกงานพระราชทานเพลิงพระศพ และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงหลั่งทักษิโณทก บรรพชิตจีนและญวน สดับปกรณ์ ถวายอนุโมทนา ถวายพระพรลา

ต่อมาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จฯ ไปที่แท่นเพดานเบญจาพระพิธีธรรมตั้งอยู่ด้านตะวันออกและตะวันตก ณ มุขกระสัน ทรงจุดธูปเทียน เครื่องบูชากระบะมุกที่หน้าพระแท่นพระสวดอภิธรรม พระพิธีธรรมสวดพระอภิธรรมจนถึงเวลา 24 นาฬิกา รุ่งขึ้นรับพระราชทานฉันและชาวพนักงานประโคมสังข์ แตรงอน แตรฝรั่ง ปี่ กลองชนะ ประจำยามตามราชประเพณี จากนั้นเสด็จพระราชดำเนินกลับในเวลา 20.50 น.

สำหรับบทพระธรรมเทศนา โดยพระพรหมเวที วัดไตรมิตรวิทยาราม มีใจความสำคัญว่า สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ ทรงบำเพ็ญพระกรณียกิจที่สำคัญนานัปการที่เป็นประโยชน์ต่อพสกนิกรและพระพุทธศาสนาด้วยพระวิริยะอุตสาหะสูงยิ่ง สำหรับศราทธพรตคาถาที่อัญเชิญมาเป็นนิกเขปบทแห่งเทศนานี้ว่า อปปมตโต อุโภ อตเถ อธคณหาติ ปณฑิโต เป็นอาทิความว่า ผู้รู้ไม่ประมาทแล้วสามารถยึดประโยชน์ในปัจจุบันและประโยชน์ในโลกหน้าทั้งสองได้และเพราะยึดประโยชน์ทั้งสองอย่างไว้ได้จึงเรียกว่าเป็นบัณฑิตดังนี้

ความไม่ประมาท ในศราทธพรตคาถานี้ หมายถึงความมีสติ ระลึกได้ก่อนจะทำจะพูดจะคิด มีความรู้สึกนึกคิดในการสร้างคุณความดี ในการสร้างสิ่งที่เป็นคุณ สิ่งที่เป็นประโยชน์เป็นคุณธรรมฝ่ายดีที่จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องมีในกิจการทุก ๆ อย่าง เพราะเป็นคุณธรรมที่ช่วยอำนวยให้สัมฤทธิ์ได้ทั้งทางโลกทางธรรม ในทางโลกถ้าไม่ประมาทในทรัพย์สินจะเกิดความมั่นคง ถ้าไม่ประมาทในชีวิตทำให้รู้จักรักษาสุขภาพ ถ้าไม่ประมาททางการศึกษาจะสำเร็จได้ตามที่มุ่งหวัง ถ้าไม่ประมาทในการทำงานก็จะทำให้รุ่งเรือง

สำหรับทางธรรมนั้นผู้ที่มุ่งประกอบความดีด้วยการถวายทานรักษาศีลและเจริญจิตตภาวนา เมื่อสมบูรณ์ด้วยความไม่ประมาทแล้วการ ประพฤติปฏิบัติธรรมนั้น ๆ ดำเนินไปโดยชอบ ความไม่ประมาทเป็นคุณธรรมที่มีคุณานิสงค์อเนก อนันต์ ซึ่งสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ ทรงสั่งสม อบรมอยู่ในพระคุณธรรมทำให้พระองค์ทรงบำเพ็ญพระกรณียกิจที่เป็นประโยชน์ต่อประเทศชาติจำนวนมาก แม้ว่าพระองค์จะสิ้นพระชนม์ไปแล้วแต่พระเกียรติคุณที่ทรงบำเพ็ญไว้ยังคงอยู่ตลอดไป

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า สำหรับพัดรองที่ระลึก ผ้ากราบและย่ามสีดำที่ระลึกฯ ถวายพระเทศน์ 1 รูป พระสวดศราทธพรต 30 รูป และบรรพชิตจีนและญวน 20 รูป พระสงฆ์สดับปกรณ์ 84 รูป พระพิธีธรรม 8 รูป รวม 143 ชุด และจัดถวายพระพิธีธรรม 10 วัด ได้แก่ วัดบวรนิเวศวิหาร วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม วัดราชสิทธาราม วัดระฆังโฆสิตาราม วัดอนงคาราม วัดประยุรวงศาวาส วัดสระเกศวรวิหาร วัดจักรวรรดิราชาวาส วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ และวัดสุทัศนเทพวราราม ส่วนพัดรองที่ระลึก สีดำ ไม่มีย่ามและผ้ากราบ ทำถวายพระอารามหลวง 16 วัด ในวันที่ 17 พ.ย. 51 พระราชกุศลพระอัฐิ พัดรองที่ระลึก ผ้ากราบและย่ามสีแดง ถวายพระสวดพระพุทธมนต์ 30 รูป พระเทศน์ 1 รูป พระรับอนุโมทนา 4 รูป และพระสดับปกรณ์ 10 รูป รวม 45 ชุด

สำหรับพัดรองที่ระลึก ประกอบด้วยตราประจำพระองค์เป็นอักษรพระนาม ก.ว. ภายใต้พระเกี้ยว หมายถึงสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ อักษรพระนามปักไหมสีทองบนพื้นสีฟ้า, พระเกี้ยวปักดิ้นทอง ผสมเลื่อม, พระสัปตปฎลเศวตฉัตรหมายถึงพระอิสริยยศที่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ ได้รับพระราชทาน ฉัตรปักไหมสีขาว, ขอบระบายฉัตร อุบะและยอดปักไหมสีทอง สายสร้อยห้อยดวงตรามหาจักรีหมายถึงสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ เป็นพระบรมวงศ์ในมหาจักรีบรมราชวงศ์ ซึ่งสายสร้อยและตรามหาจักรีปักไหมสลับตามสี

ฉัตร 5 ชั้นเป็นเครื่องประกอบพระราชอิสริยยศ ฉัตรปักด้วยไหมสีขาวส่วนขอบระบายยอด ริบบิ้น ปักไหมสีทอง, ขอบระบาย ยอด ริบบิ้นปักไหมสีเหลือง และสายดอกไม้ปักดิ้นสลับไหม สำหรับพื้นกำมะหยี่ดำขอบกุ๊นผ้าสีแดง ใช้ในการพระราชพิธีออกพระเมรุและพื้นกำมะหยี่แดงขอบกุ๊นผ้าสีดำหรือน้ำเงินเข้มใช้ในงานพระราชกุศลพระอัฐิ

สำหรับบรรยากาศภายในพระบรมมหาราชวัง ในบริเวณสนามหญ้าหน้าศาลาสหทัยสมาคม มีประชาชนแต่งกายไว้ทุกข์สีดำจำนวนมากเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทรับเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระ บรมราชินีนาถ และพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระ องค์ที่เสด็จฯ โดยระหว่างที่รอเฝ้าฯ รับเสด็จนั้น สำนักพระราชวังได้เปิดเพลงพญาโศกซึ่งเป็นบทเพลงที่ใช้ประกอบการเดินริ้วขบวนพระอิสริยยศคลอเบา ๆ.